Sta je wel eens stil bij de veiligheid van je huis? Aardlekschakelaars, rookmelders en ventilatiesystemen kunnen levens redden, maar dan moeten ze wel goed onderhouden worden. Techniekexperts delen hun tips voor een veilige woning.
Zeven zaken die je regelmatig controleert in en rond je woning.
Bron: Algemeen Dagblad (05-12-2024), aangepast door Leo Smit
1. Aardlekschakelaar
Een goed werkende aardlekschakelaar is van levensbelang, benadrukt Dick Reijman van Techniek Nederland. ,,Helaas test de helft van de mensen de aardlekschakelaar nooit, terwijl dit eenvoudig en belangrijk is.” Een kapotte aardlekschakelaar kan leiden tot brand of elektrische schokken. De werking controleer je door simpelweg op de testknop van de aardlekschakelaar(s) in je meterkast te drukken.. ,,Als de stroom uitvalt en daarna weer normaal terugkeert als je hem na een paar seconden weer omhoog zet, werkt de schakelaar goed. Blijft de stroom aan of komt die niet terug, laat dan een elektricien komen. Hier zelf aan sleutelen is gevaarlijk.”
Tip: Test de aardlekschakelaar bijvoorbeeld bij de wisseling van zomer- of wintertijd. Dat is een gemakkelijk moment om eraan te denken.
2. Meterkast
De meterkast wordt vaak volgepropt met spullen. En dat komt de veiligheid niet ten goede. ,,Een overvolle meterkast kan ventilatieproblemen veroorzaken en zelfs brandgevaar opleveren”, zegt Reijman. Zorg ervoor dat de meterkast vrij blijft van schoenen, routers en andere objecten. ,,Onvoldoende ventilatie kan leiden tot oververhitting van kabels en dat is potentieel brandgevaar.”
Hulpverleners moeten bij een brand heel snel de elektrische installatie kunnen uitschakelen. Dat kan niet als de groepenkast onvoldoende bereikbaar is.
Tip: Maak van de jaarlijkse controle een moment om de meterkast leeg te maken. Zorg dat kabels vrij liggen en dat de ventilatie in de meterkast voldoende is. Zo voorkom je oververhitting.
3. Stekkerdozen
,,Gebruik je een stekkerdoos al jaren, dan kan het zijn dat er schade ontstaat, zoals blootliggende draden”, zegt Reijman. Beschadigde stekkerdozen kun je beter vervangen. Daarnaast is het verstandig om apparaten met een hoog stroomverbruik, zoals frituurpannen en waterkokers, niet op stekkerdozen aan te sluiten. En al helemaal niet tegelijkertijd. ,,Anders krijg je brand door overbelasting waardoor brand kan ontstaan. Kijk naar het maximale vermogen (wattage) dat op de stekkerdoos staat en controleer of je op de stekkerdoos aangesloten apparaten dat totale vermogen niet overschrijden.”
Als je adapters en apparaten op de stekkerdoos aansluit is het beter om een stekkerdoos met een schakelaar te nemen. Zet die schakelaar uit na gebruik dat voorkomt onnodig stroomverbruik (sluipverbruik).
Tip: Controleer of de stekkerdoos niet versleten is en je bijvoorbeeld blootliggende koperdraden of losse aansluitingen ziet. Voor intensief gebruikte apparaten is het veiliger om ze rechtstreeks op een wandcontactdoos aan te sluiten.
4. Dakgoot en regenpijp
Een verstopte dakgoot kan bij hevige regenval zorgen voor lekkages. Bladeren, takjes en ander vuil hopen zich op in de dakgoot, vooral in de herfst. Reijman: ,,Een verstopping kan ervoor zorgen dat de goot overstroomt, wat lekkage en vochtproblemen (schimmel) in huis kan veroorzaken.” Vaak kan je vanuit het zolderraam controleren of de dakgoot schoon is. Zorg ook dat de zogenaamde ‘ontlastput’ – een noodafvoer voor overtollig water – goed doorstroomt.
Bij de huurders van Fien Wonen worden de dakgoten jaarlijks schoongemaakt. Zorg dat het door Fien Wonen ingeschakelde bedrijf toegang heeft tot de voortuin en de achtertuin (houd dan de poortdeur open). Meld verstoppingen direct!
5. CV-ketel, warmtepomp en airco
Regelmatig onderhoud aan de cv-ketel is van groot belang. ,,Nog altijd laten veel mensen dit niet of nauwelijks doen, terwijl het risico op koolmonoxidevergiftiging hierdoor toeneemt”, waarschuwt Martin Hoekstra van installatiebedrijf ST/Warmte. Alleen een gecertificeerd bedrijf met het keurmerk CO-Vrij mag werkzaamheden aan de cv-ketel uitvoeren.
Cv-ketels moeten in de regel jaarlijks of elke twee jaar worden onderhouden. Hoe vaak precies staat vermeld in de gebruiksvoorschriften van de fabrikant. ,,Een cv-ketel combineert elektriciteit, gas en water, wat bij een defect tot gevaarlijke situaties kan leiden.”
Voor warmtepompen en airco’s is jaarlijks onderhoud eveneens wenselijk. Al zou dat ook om de twee jaar kunnen. Kijk daarvoor bij twijfel in de instructies van de fabrikant. ,,Deze apparaten bevatten brandbare koelgassen die kunnen lekken als ze niet goed worden onderhouden”, legt Hoekstra uit. Filters van airco’s kun je zelf reinigen, maar voor het serieuze onderhoud is een vakman nodig.
Bij de woningen van Fien Wonen worden de CV-ketels schoongemaakt en onderhouden door gespecialiseerde bedrijven. Deze bedrijven zijn verplicht om een sticker op de CV-ketel te plakken. Je mag zelf niet aan de CV-ketel werken!
6. Rook- en koolmonoxidemelders
Het belang van werkende rook- en koolmonoxidemelders kan niet genoeg worden benadrukt. Rookmelders zijn verplicht op elke verdieping, maar koolmonoxidemelders zijn dat niet. Toch raden Reijman en Hoekstra ze sterk aan in ruimtes met verbrandingstoestellen. ,,Een koolmonoxidemelder kan levens redden”, zegt Hoekstra.
Test de melders door op de testknop te drukken dan weet je ook of de batterij nog voldoende is geladen. Schrik niet, want het maakt een enorm kabaal. Bij de oudere woningen werken de melders op batterijen die 10 jaar meegaan. Bij de nieuwere woningen werken de melders op netstroom met een batterij als back-up.
In het “Besluit bouwwerken leefomgeving”, voorheen het Bouwbesluit, staat dat iedere woning goedwerkende melders moet hebben. Ook de oudere woningen. Haal die melders niet weg! Fien Wonen vervangt de melders met batterijvoeding waarbij u verplicht bent de medewerkers op afspraak toe te laten in de woning.
7. Ventilatie
Goede ventilatie is essentieel voor een gezond binnenklimaat. ,,Veel mensen beperken de ventilatie in de winter vanwege tocht of kou, maar dat maakt de lucht in huis ongezond”, zegt Hoekstra. Mechanische ventilatiesystemen vereisen jaarlijks onderhoud en filters in luchtkanalen moeten het liefst elke drie maanden worden schoongemaakt.
Goed ventileren is belangrijk om vocht en schimmel te voorkomen. Goede ventilatie zorgt ook voor de juiste vochtigheidsgraad in je woning. Je stookkosten kunnen omlaag gaan als je goed ventileert. Dat klinkt misschien vreemd, lees daarom dit artikel.
De ventilatiekanalen zelf moeten eens in de vijf jaar worden gereinigd door een installateur. Ook natuurlijke ventilatie, zoals het openzetten van ramen, is belangrijk, vooral als er geen mechanisch systeem aanwezig is.
Tip: Haal de roosters in huis los en maak ze schoon met een sopje. Zo zorg je dat de lucht vrij kan stromen en voorkom je ophoping van stof en vuil. Vergeet niet om ook de filters van de ventilatiebox regelmatig te controleren en schoon te maken.
Huurders Belang Zederik 