Thuisbatterij

Nu de salderingsregeling voor zonnepanelen misschien wordt afgeschaft kan het plaatsen van een thuisbatterij een optie zijn. De batterij kan de overdag opgewekte elektriciteit opslaan die je in de avond kan benutten. Dit artikel gaat in op de technische aspecten.

Thuisbatterijen of thuisaccu’s kunnen rechtstreeks op de groepenkast worden aangesloten, zoals in de afbeelding, of via een stekker op de elektrische installatie. In beide gevallen zijn er risico’s.

Thuisbatterij aan de groepenkast

Een thuisbatterij die rechtstreeks op de groepenkast wordt aangesloten heeft de voorkeur. Maar dan moet de groepenkast daar wel geschikt voor zijn. Die groepenkast is bedoeld om de elektrische installatie te voeden en te beveiligen. De aansluiting van de netbeheerder komt de woning binnen en gaat via de slimme meter naar de groepenkast.

De groepenkast heeft meestal een hoofdschakelaar, beveiligingen en een aantal afgaande groepen. Daarbij is rekening gehouden met alle elektrische stromen. Die stromen mogen niet te groot worden omdat er anders te veel warmte wordt ontwikkeld waardoor brand kan ontstaan.

Met het aansluiten van een thuisbatterij wordt de groepenkast extra belast. Daar moet de interne bedrading of de interne koperen rails dan wel geschikt voor zijn. Er kinnen nu extra elektrische stromen bijkomen. Niet alleen via de elektrische aansluiting van de netbeheerder maar nu ook vanuit de thuisbatterij. Hierdoor kan de som van de stromen ontoelaatbaar hoog worden.

Een thuisbatterij die geschikt is voor een woning moet voldoende capaciteit hebben. De capaciteit wordt uitgedrukt in kWh (kiloWatt/uur). Een vuistregel om de benodigde capaciteit van een thuisbatterij te bepalen waarbij rekening wordt gehouden met door de zonnepanelen opgewekte elektriciteit is: aantal kWp x 1,5.
Stel je hebt 8 zonnepanelen van met een piekvermogen van 400 Wp. Dat is totaal 3200 Wp = 3,2 kWp. De capaciteit van de thuisbatterij kan dan 4,8 kWh, afgerond naar 5 kWh.

De elektrische stroom die bij een netspanning van 230V uit deze thuisbatterij kan komen is ongeveer 22A. De meeste thuisbatterijen hebben gelukkig een stroombegrenzer ingebouwd voor laden en ontladen. De volle stroom van 22A zal alleen gaan lopen bij kortsluiting of een defect, maar ook dan moet het veilig zijn.
Dit is een voorbeeld van een kleine thuisbatterij. Hoe groter de capaciteit van de thuisbatterij is, hoe groter de mogelijke stromen. En dat zijn dan wel extra stromen die de groepenkast krijgt te verwerken.

Het zal voor zich spreken dat het plaatsen en aansluiten van een thuisbatterij door een deskundige elektrotechnisch installateur moet gebeuren. Er zijn vele ‘cowboys’ die voor een leuke prijs van alles beloven maar niet worden gehinderd door de juiste elektrotechnische vakkennis en ervaring.

Thuisbatterij met een stekker

Er worden steeds meer thuisbatterijen aangeboden die je met een stekker op de elektrische installaties kan aansluiten. Dat lijkt wel handig: plug and play. Maar dat kan best gevaarlijk zijn, zeker bij thuisbatterijen met een te grote capaciteit.

De elektrische installatie van een woning is meestal aangelegd met buizen, waarin bedrading is getrokken. De bruine fasedraad, de blauwe nuldraad en de groengele aardedraad hebben een kerndoorsnede (‘dikte’) van 2,5 mm². Die bedrading wordt in de groepenkast beveiligd met 16A. Veel meer stroom kan deze bedrading niet hebben want anders kan de bedrading te warm worden waardoor brand kan ontstaan. Daarom mag je nooit knoeien met die beveiligingen.

Als je een thuisbatterij via een stekker op de elektrische installatie aansluit heeft de elektrische installatie ineens twee voedingspunten: de groepenkast en de thuisbatterij. Een thuisbatterij met een stekker heeft vaak een capaciteit van 2,1 kWh en kan dan ongeveer 800W ontladen. Dat is een stroomsterkte van 3,5A.

Sommige thuisbatterijen kan je koppelen. Soms tot maximaal 4 stuks. Kan kan de totale stroom 14A worden. Ook hier zal de volle stroom van 14A alleen gaan lopen bij kortsluiting of een defect. De thuisbatterij heeft vaak een stroombegrenzer voor laden en ontladen.

De groepenkast kan 16A leveren. Dan kan de totale beschikbare stroom ongeveer 30A worden. Daar is de bedrading van de elektrische installatie niet op berekend.

Een enkele thuisbatterij met een stekker met beperkte capaciteit is meestal wel toelaatbaar. Maar ga zeker geen thuisbatterijen met een stekker koppelen!

Thuisbatterijen moeten in een goed geventileerde ruimte worden geplaatst.

De groepenkast krijgt steeds meer te verduren

De meeste elektrische installaties van bestaande woningen zijn berekend op een standaard elektrische installatie. De laatste jaren komen er veel elektrische aansluitingen bij: elektrisch koken, zonnepanelen, laadstations voor elektrische auto’s, opladers voor e-bikes, thuisbatterijen.

Het is van groot belang dat eerst door een deskundige wordt bekeken of de voeding van de netbeheerder, de groepenkast en de elektrische daar geschikt voor is. En dat dit alles natuurlijk ook deskundig wordt geïnstalleerd en onderhouden.

Verzekeringsmaatschappijen kunnen eisen stellen

Fien Wonen

Leo Smit (HBZ) bracht als elektrotechnisch deskundige de risico’s van thuisbatterijen en autolaadstations onder aandacht van Fien Wonen tijdens een overleg in oktober 2025. Op dat moment was er nog geen beleid over dit soort zaken. Het is overigens wel verplicht om bij wijzigingen in of aan je woning een ZAV-verklaring aan te vragen (ZAV = Zelf Aangebrachte Voorziening). Maar dat gebeurt in de praktijk helaas nog veel te weinig.

Bij het verlenen van toestemming via een ZAV-verklaring zal Fien Wonen de eis stellen dat er een deskundig elektrotechnisch installateur wordt ingeschakeld voor de aanleg van een autolaadstation en een thuisbatterij.

Omdat veel huurders onbekend zijn met de elektrotechnische risico’s roept HBZ Fien Wonen op om een goede voorlichting te starten via de diverse media en specifieke folders te maken.